Digitale Transformatie in de zorg: praktische stappen en tips

De digitalisering zet zich in alle sectoren voort. Ook in de zorgsector, waar er een echte revolutie wordt teweeg gebracht! Data zorgt voor meer efficiëntie én betere zorg voor patiënten. Maar eenvoudig is het niet. Een digitale transformatie doe je natuurlijk niet zomaar. We gaan hier dieper op in in dit artikel.

De gezondheidszorg in Vlaanderen staat voor aanzienlijke uitdagingen. Er is een tekort aan gekwalificeerd personeel, er zijn zorgen over de kwaliteit van de zorg, krakende begrotingen en financiële tekorten bij de zorginstellingen. Daarbovenop komt de vergrijzing, die onze systemen verder onder druk zet.

Uit rapporten van de OESO blijkt dat we tegen 2030 onze zorg met minder professionals zullen moeten bolwerken én met minder budget. Hoe we dat moeten doen? Juist ja, door middel van digitale transformatie! 

Een datagedreven organisatie van onze zorginstellingen zorgt namelijk voor meer efficiëntie, een hogere kwaliteit van de zorg (de juiste zorg voor de juiste patiënten) en minder kosten. Digitale diensten geven de patiënten daarnaast ook een actievere rol in hun gezondheidszorg.

Belangrijke componenten van digitale transformatie

Een digitale transformatie komt er niet op een, twee, drie. Het is een proces dat bestaat uit een heel pak verschillende aspecten. Die verschillende componenten moeten goed op elkaar inspelen. Binnen de zorgsector zien we drie belangrijke onderdelen van een digitale transformatie:

• Datamanagement en analyse

De gezondheidszorg genereert een enorme hoeveelheid data, met naar schatting 30% van het wereldwijde datavolume. Om deze gegevens effectief te benutten, is goed datamanagement essentieel. Je kan tools zoals Power BI gebruiken om complexe data toegankelijk en begrijpelijk te maken. Dit ondersteunt datagedreven besluitvorming en leidt tot verbeteringen in patiënttevredenheid en operationele efficiëntie.

• Hybride zorgmodellen

Hybride zorg, een combinatie van digitale hulpmiddelen en menselijke interactie, wint aan populariteit. Deze aanpak biedt flexibiliteit en kan de efficiëntie voor zowel zorgverleners als patiënten verbeteren. Je kan bijvoorbeeld experimenten uitvoeren met monitoring op afstand, waardoor patiënten zelf kunnen bepalen wanneer een bezoek aan de dokter nodig is. Maar ook hier zal je een goede communicatie tussen de verschillende databronnen nodig hebben via een ERP-pakket.

• Patiëntgerichte technologieën

Innovatieve technologische oplossingen stellen de patiënt centraal. In sommige ziekenhuizen hebben patiënten tablets of smartphones waarmee ze zelf de verlichting kunnen regelen of gordijnen kunnen bedienen. Of apps waarmee patiënten contact kunnen leggen met dokters, psychologen, ... vanop afstand. Deze technologieën dragen bij aan een meer gepersonaliseerde zorgervaring, maar hebben ook nood aan een duidelijke strategie voor een digitale zorgsector.

Implementatie van een digitale transformatie in de zorg

Een digitale transformatie doorvoeren moet doordacht gebeuren. Ook hier heb je verschillende onderdelen waar je rekening mee moet houden. 

• Strategie ontwikkeling

Om digitale zorgoplossingen succesvol te implementeren, is het essentieel om een duidelijke strategie te ontwikkelen. Je begint met het formuleren van een heldere visie en concrete doelen. Wat wil je bereiken met de digitale transformatie? Denk aan verbeterde patiëntzorg of efficiëntere processen. Zorg dat je doelen SMART zijn geformuleerd om een duidelijk kader te bieden voor de implementatie.

Betrek vanaf het begin alle relevante stakeholders bij het proces. Dit omvat niet alleen het management en de IT-afdeling, maar ook zorgverleners, administratief personeel en patiënten. Hun input is waardevol om te komen tot een breed gedragen strategie die aansluit bij de behoeften van de hele organisatie.

• Changemanagement

Bij de implementatie van digitale zorgoplossingen is changemanagement cruciaal. De grootste uitdaging zit vaak in de menselijke kant van het verhaal. Begin met het creëren van bewustzijn binnen de organisatie. Leg uit waarom de verandering noodzakelijk is en neem medewerkers mee in het proces om weerstand te verminderen.

Laat zien wat medewerkers zelf hebben aan de verandering. Blijf medewerkers stimuleren om de nieuwe tools te gebruiken om te voorkomen dat ze terugvallen in hun oude werkwijze.

• Training en ondersteuning voor zorgprofessionals

Nodeloos om te zeggen dat je zorgprofessionals ondersteuning en training nodig zullen hebben om de digitale transformatie te laten slagen. Dit kan je doen door cursussen en workshops op te zetten. Dit bevordert een cultuur van continu leren en groei binnen je zorginstelling.

Zorg voor voldoende ondersteuning tijdens het implementatieproces. Stel een team samen met digitale leiders en veranderaars die als aanspreekpunt kunnen dienen. Als je hiervoor niet de juiste mensen in huis hebt, kan je externe hulp inschakelen. De juiste kennis, competenties en energie zijn essentieel voor het slagen van de digitale transformatie.